ATAMA İPTAL DAVALARI HAKKINDA GENEL DEĞERLENDİRMELER
JANDARMA GENEL KOMUTANLIĞI GENEL ATAMALARI İLE İLGİLİ ESASLAR
VE İDARE MAHKEMELERİ KARARLARI IŞIĞINDA HUKUKİ DEĞERLENDİRMELER
Jandarma Genel Komutanlığı Personeli 25 Temmuz 2016 tarihli ve 668 sayılı KHK ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na tabi olarak Jandarma Hizmetleri Sınıfı olarak görev yapmaktadır. Jandarma Personeli 2803 sayılı Jandarma Teşkilat, Görev ve Yetkileri Kanunu ile de görev ve yetkilendirmeler belirlenmiştir. 2803 sayılı kanun 668 sayılı KHK ile değişikliğe uğramıştır. Bu değişikliklerden en önemlisi is Jandarma Teşkilatının bağlılığı konusundadır. Jandarma Teşkilatı bir kolluk birimi olarak 25 Temmuz 2016 tarihli ve 668 sayılı KHK ile İçişleri Bakanlığı’na bağlanmıştır.
Jandarma Personeli belirli süreler dahilinde farklı garnizonlara atama görmektedir. Bu atamalar Jandarma Genel Komutanlığı Tayin Daire Başkanlığı tarafından yapılmaktadır. Jandarma Personeli atamaları ilgili daire tarafından atama kriterleri göz önünde bulundurularak yapılmaktadır. Fakat bazen kriterler ve atamaya esas olan durumlar göz ardı edilebilmekte ve personel açısından sorunlar söz konusu olabilmektedir. Bu gibi hukuka aykırı şekilde yapılan atamaların iptal edilmesi konusunda Avukat KEMAL CİHAN HUKUK BÜROSU olarak gerekli iptal davaları tarafımızdan takip edilmektedir.
1. 04 Haziran 2020 tarihinde jandarma personeli için genel atamalar yapılmıştır. Jandarma Genel Komutanı, Genel Komutan Yardımcıları, generaller, bölge ve il jandarma komutanları dışında kalan personel İçişleri bakanı tarafından valilik emrine atanmakta ve bunların istihdam yerleri, il içi yer değiştirmeleri vali tarafından yapılmaktadır. Sadece ihtisaslaşma gereği olarak özel eğitim görmüş personel nokta atamasına tabi tutulabilmektedir.
2. Jandarma Personelinin atamasında dayanak olan mevzuatın başında Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Yönetmeliği gelmektedir. Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Yönetmeliğinin “Atamalarda dikkate alınacak Esaslar” başlıklı 12. maddesine göre atamalarda personelin, mesleki gelişim durumu, kadro ihtiyaçları, hizmet bölgesinde hizmet süresi veya varsa zorunlu hizmet süresi, terfi durumu, branş ve/veya ihtisasları, kendisinin, eşinin veya bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları veya bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya mahkeme kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşin hayati önemi haiz sağlık durumları, varsa puanlama sistemi, personelin atanma isteğinde belirttiği yerler, asayiş, idari ve zaruri sebepler dikkate alınarak atamalar yapılacaktır” ibaresi ile atamalarda nelere dikkat edileceği ve atama kriterleri belirtilmiştir.
3. Görüldüğü gibi Jandarma Personelinin atamasındaki kriterler;
a. Mesleki gelişim durumu
b. Kadro İhtiyaçları
c. Hizmet bölgesinde hizmet süresi veya varsa zorunlu hizmet süresi
d. Terfi durumu
e. Branş ve/veya ihtisasları
f. Kendisinin, eşinin veya bakmakla yükümlü olduğu çocuklarının atamaya esas hayati önemi haiz sağlık durumları veya bakmakla yükümlü olduğu ve aynı çatı altında yaşayan anne, baba veya mahkeme kararıyla vasi tayin edilmesi kaydıyla kardeşin hayati önemi haiz sağlık durumları
a. Puanlama sistemi
b. Personelin atanma isteğinde belirttiği yerler
Olarak gösterilmiştir. Bunun yanında asayiş, idari ve zaruri sebepler dikkate alınarak atamaların yapılacağı hususu da belirtilmiştir.
4. Jandarma Personelinin hizmet safahatı değerlendirildiğinde Atama işlemlerinde Garnizon Dereceleri önem arz etmektedir. Personel görev süresi içerisinde farklı garnizonlarda görev yapmalı ve tüm personelin bir sıra ve sistem dahilinde farklı garnizonlarda görev yapmasının sağlanması gerekmektedir.
Bu sıra ve sisteme aykırılık ile ilgili olarak İdare mahkemesi karar gerekçesi sunulmuştur.
‘’Garnizon hizmet süresini dolduran davacının görev yerinden alınmasında idari ve zorunlu neden olmakla birlikte, hiç 1/a garnizon hizmet süresi bulunmayan davacının 4’üncü derecede garnizona atanmasında, atama işlemleri garnizonlar arasında sıra ile yapılır ilkesine aykırı olup sebep ve amaç unsurları yönünden hukuka aykırıdır” kararı mevcuttur. “Davacının ihtiyaç bulunan garnizona ataması isteminin dikkate alınmayarak başka garnizona atanmasında hukuka uyarlık bulunmamaktadır.” kararı vermiştir. Aynı zamanda atamalarda sıra esası ve garnizon derecesi dikkate alınması gerekmektedir.
5. Jandarma Personelinin Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı Personel Yönetmeliği gereğince Branş ve/veya İhtisas alanı atama işlemlerinde göz önünde bulundurulmalıdır. Aksi şekilde yapılan atamalar hukuka aykırılık teşkil edecektir.
Kadro İhtisas alanına uygun olmayan atama işlemi ile ilgili olarak aşağıdaki İdare Mahkemesi Karar gerekçeleri sunulmuştur.
Muhabere ihtisası sahibi olan davacının atanabileceği boş kadro bulunduğu gibi, kıstas fazlası da olmadığından, davacının ihtisas dışında bir kadroda çalışmasını zorunlu kılan idari asayiş ve zaruri nedenleri gösterir herhangi bir belge bulunmadığı bu durumda davacının ihtisas dışında bir kadroya atanmasının hukuka aykırı olduğu kararı verilmiştir.
Öğretmen sınıfına mensup ve fizik branşında bulunan davacının hakkında kamu davası açılması, amirlerince atama teklifinde bulunulması, neticesinde, davacının rütbesi, sınıfı, ve branşı dikkate alınmadan, aynı garnizon içinde sınıfı öğretmen, branşı biyoloji ve rütbesi yüzbaşı olan bir göreve atanması hukuka aykırıdır.
6. Jandarma Personelinin atama isteği ile ilgili zaruri ve geçerli mazeretlerinin atama işlemlerinde göz önünde bulundurulmalıdır. Aksi şekilde yapılan atamalar hukuka aykırılık teşkil edecektir.
Zaruri ve geçerli atama istemlerine aykırı şekilde yapılan atama işlemleri ile ilgili olarak aşağıdaki İdare Mahkemesi karar gerekçeleri sunulmuştur.
Çocuğunun öğrenim durumu mazeretine binaen sıralı hizmet garnizon süresini uzatmak için yaptığı müracaatı kabul edilen davacının, atanmasını zorunlu kılan idari bir sebebin varlığı da ortaya konulmadan kabul gören mazeretiyle çelişecek şekilde il içi atamaya tabi tutulmasının hukuka aykırı olduğu sonuç ve kanaatine varılmıştır.
Davacının tercih dışında çocuğunun nakline ve öğrenimine engel bir garnizona atandırıldığı göz önüne alındığında davalı idarece takdir yetkisinin kişi yararı ile kamu yararı arasında denge gözetilmeksizin kullanılmış olması nedeniyle dava konusu işlemin hukuka aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.
Yukarıda belirtilen genel hususlar dışında Jandarma Genel Komutanlığı Personeli ile ilgili olarak yapılacak Sıralı Hizmet Garnizonlarına atamaların genel ilkeleri Atama Yönergesinde aşağıdaki şekilde belirlenmiştir.
a. Sıralı Hizmet Garnizonlarının hangi garnizonlar olduğu Atama Yönergesinde (JGY 52-12)’de belirlenmiştir. Dört ve beşinci derece garnizonlardır. Yönergede her garnizon için garnizon hizmet süresi ayrı ayrı belirlenmiştir.
b. Personelin isteği üzerine yapılan temditten dolayı sıralı hizmet garnizonlarında geçirilen fazla süre, sıralı hizmet garnizon hizmet süresinin hesabında dikkate alınmaz.
c. Subay ve astsubaylardan 31 Aralık tarihi itibari ile 48 yaşını doldurmuş olanlar bulundukları garnizonların rakımları 1.200 (dahil) metreden yukarı olması halinde, isterlerse bu garnizonlarda iki yıllık süreyi doldurdukları yıl atanmaya tabi tutulurlar (Personelin iki yılda atamaya tabi tutulabilmeleri için bu gibi yerlerde kırk sekiz yaşını doldurduktan sonra iki yıl kalmış olması gerekir). Bunlardan sıralı hizmet garnizonunda bulunanlar, sıralı hizmet garnizonu haricinde safahatlarına uygun bir garnizona atandırılırlar. Sıralı hizmet garnizonlarında birlik içi istihdam yeri değişikliklerinin, hizmet süresi aynı olan garnizonlar arasında yapılması göz önünde bulundurulur.
d. Sıralı hizmet garnizonunda daha önceden çeşitli zaman ve sebeplerle müktesep hak kazanan personelin, bu haklarının müteakip gidişlerde kullanılmasında, itibari hizmet süreleri dikkate alınır.
e. Sıralı hizmet garnizonu görevini 3 defa tamamlayıp bu garnizonlara 4 ve daha fazla giden her sınıf, branş ve ihtisas personelinin, görev süresi 2 yıldır.
f. Sıralı hizmet garnizonlarında hizmet süresi itibari olarak 3 yıldır (1095 gün). İtibari süre; 4 yıllık garnizonlarda geçen hizmet süresi 0,75 katsayı, 3 yıllık garnizonlarda geçen hizmet süresi 1 katsayı, 2 yıllık garnizonlarda geçen hizmet süresi ise 1,5 katsayı ile çarpılarak hesap edilir.
g. Garnizon hizmet süresinin 2/3'ünü (730 puan) tamamlayarak ayrılanlar, sıralı hizmet garnizon hizmetini o defa için tamamlamış sayılırlar. Tamamlayamadan ayrılanlardan noksan kalan hizmetini tamamlamak üzere sıralı hizmet garnizonuna gönderilenlerin müracaat etmesi, kadrosunun müsait olması ve Jandarma Genel Komutanlığının uygun görmesi halinde, müteakip sıralı hizmet garnizonu görevi aynı derecedeki garnizonda tamamlattırılır.
h. 1, 2 ve 3 üncü derece garnizonlardan sıralı hizmet garnizonlarına yapılan geçici görevlendirmelerde iki defa sıralı hizmet garnizonu hizmetini tamamlayan personel için geçici görevli bulunduğu garnizon derecesi ne olursa olsun buralarda geçirdiği sürelerinin hesabında katsayı puanı 1,5 olarak esas alınır.
ı. Sıralı hizmet garnizonu hizmet sırası gelen Subay, Astsubay ve Uzman Jandarmaların, eşinin kurs, öğrenim veya işi nedeniyle atamaları ertelenmez.
i. Organ kaybı bulunan subay, astsubay ve uzman jandarmalardan; "TSK’da görev yapamaz" raporu alıp, "Belirtilen Görevleri Yapar" kararı verilenler kendi istekleri ile müracaat edip, bu istekleri profesörler kurulunca uygun görülerek JGY: 52- 5(Hastalık, Arızaları ve Organ Kaybı Nedeniyle Kıt'a Komutanlığı Olmayan Kadro Görev Yerlerinde İstihdam Edilecek Subay, Astsubay ve Uzman Jandarmalara Ait Yönerge)'de belirtilen görevleri yapar kararlı rapor almış personelin atamaları, kadro durumunun müsait olması halinde, istedikleri garnizona yapılır.. Bu personele sıralı hizmet garnizonu hazırlık tebligatı verilmez ve atanmaya istekli olmadıkça sıralı hizmet garnizonlarına atandırılmaz.
j. Farklı sıralı hizmet garnizonlarında görev yapan subay, astsubay uzman jandarma ve uzman erbaşların evlenmeleri halinde, öncelikle halihazırda görev yaptıkları garnizonlardan birine, bunun mümkün olmaması durumunda, sıralı hizmet garnizonunda, her ikisinin de görev yapabileceği başka bir garnizona atamaları, bu personelin isteği göz önünde bulundurularak, müteakip genel atamalarda yapılır.
k. Eşleri Devlet Kuruluşlarında görevli subay, astsubay ve uzman jandarmaların atamalarında, eşlerinin memuriyet görevi göz önünde tutulur. Talep ettikleri garnizonlara atanmaları; muvazene, kadro ve ihtiyaç durumu ile safahatı ve sıralı hizmet garnizonu hizmet sırası dikkate alınarak öncelikle yapılmaya çalışılır.
l. Personelin bulunduğu sıralı hizmet garnizonunda, eşlerinin atanabileceği görev yeri bulunmaması durumunda, personel ve eşlerinin birlikte olabilecekleri sıralı hizmet garnizonu içindeki diğer bir garnizona atanma istekleri, hizmet ve kadro imkanları nispetinde karşılanır.
m. Sıralı hizmet garnizonlarında eşinin sözleşmeli olarak devlet kurumlarında göreve başlaması nedeniyle sırası gelmeden sıralı hizmet garnizonlarına atanmak isteyen personelin talepleri kadro durumu da dikkate alınarak değerlendirilir.
n. Eşleri özel kurum ve kuruluşlarda çalışan personelin, atanma talepleri 1, 2, 3 ncü derece garnizonlar içerisinde veya sıralı hizmet garnizonları içerisinde garnizon hizmet süreleri dolmadan uygun görülmez. Ancak, 1, 2, 3 ncü derece garnizonları ile sıralı hizmet garnizonları arasında atamaya tabi tutulan personelin eşi ile birlikte çalışabilecekleri bir garnizona atamaları emsallerine göre avantaj sağlamayacak şekilde kadro, rütbe ve muvazene imkanları ile safahatı göz önünde bulundurularak değerlendirilir.
Avukat Kemal CİHAN HUKUK BÜROSU olarak yukarıda Jandarma Personelinin atama işlemlerine ilişkin mevzuat hükümleri açıklanmış ve mevzuata aykırı şekilde yapılan atama işlemlerine ilişkin İdare Mahkemesi kararları ışığında değerlendirmeler yapılmıştır. Jandarma Personelinin atama işlemlerine ilişkin olarak hukuka aykırı olan atamalar ile ilgili tarafımızca İPTAL DAVASI açılmaktadır. Hukuka aykırı olarak yapılan atama işlemleri hakkında İPTAL DAVASI açmak için büromuz ile iletişime geçebilirsiniz.
Av.Kemal CİHAN